Geride bıraktığımız hafta piyasaların gündeminde ABD’de açıklanan tarım dışı istihdam ve Çin’de açıklanan imalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi (PMI) verileri vardı.
Asya borsaları hafta başında Çin’de açıklanan imalat PMI iki yılın en hızlı büyümesini
gerçekleştirmesinin ardından primlerle başlasa da Çin’de açıklanan hizmetler PMI verilerin 10 ayın en hızlı büyümesini kaydettiğini göstermesinin ardından karıştı. Asya borsaları, başlıca merkez bankalarının geride bıraktığımız hafta politika gevşetmeye başlamaları ve tarım dışı istihdam verisi öncesinde açıklanan verilerin etkisiyle ABD Merkez Bankası'nın (Fed) yakında faiz indirimine gidebileceği beklentilerinin kuvvetlenmesiyle geride bıraktığımız haftayı artıda kapattı. Ancak Çin’de açıklanan dış ticaret verilerinin ardından Çin endeksleri haftayı kayıplarla tamamladı.
Çin'de Caixin tarafından açıklanan verilere göre imalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi (PMI) Mayıs'ta 51.4'ten 51.7'ye yükseldi ve imalat sektöründe yaklaşık iki yılın en hızlı büyümesi gerçekleşti. Çin'de açıklanan Mayıs ayı hizmetler PMI verisi, sektörün sektörü 10 ayın en hızlı büyümesini kaydettiğini ve istihdamın Ocak'tan bu yana ilk kez arttığını gösterirken ve ekonomide toparlanmanın ikinci çeyrekte süreceğine işaret etti. Çin’de İhracat Mayıs ayında bir önceki yıla göre %7.6 arttı. Ekonomistler Mayıs ayında ihracatta %6.0 seviyesinde büyüme bekliyorlardı.
Ancak ithalat bu süre zarfında %1.8 arttı ve ekonomistlerin %4.2'lik büyüme
tahmininin altında kaldı.
ABD endeksleri açıklanan ISM Manufacturing verisinin ardından haftaya karışık başladı. ABD
Mayıs özel sektör istihdamı verisi, istihdam piyasasında zayıflamaya işaret eden son açıklanan veri oldu. Salı günü açıklanan iş ilanları verisi de Nisan'da üç yılı aşkın sürenin en düşük seviyesine gerilemişti. Verinin ardından bu yıl faiz indirimi beklentileri kuvvetlendi. İşlemcilerin Cuma ABD'de açıklanan tarım dışı istihdam verileri öncesinde temkinli kalmasıyla piyasalarda belirgin hareketler görülmedi. Cuma günü açıklanan haftanın en önemli verisi olan tarım dışı istihdam verisi sonra ABD endeksleri, Cuma gününü yatay ekside kapatsa da haftayı primlerle tamamladı.
ABD piyasalarında üretim verisi olan “ISM Manufacturing” 49.5’e yükselmesi beklenirken 48.7’ye düştü. ABD'de Mayıs ayında tarım dışı istihdam 272,000 ile beklentilerin üzerinde arttı. Reuters anketine katılan 77 ekonomist tarım dışı istihdamın Mayıs ayında 185,000 artmasını bekliyordu.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) politika faizini beklentilere paralel olarak 25 baz puan düşürerek %4.25 seviyesine indirdi. Kanada Merkez Bankası, politika faizini düşüren ilk G7 ülkesi olmuştu.
Dolar sekiz haftanın dip seviyesine yakın seyrederken düşük seviyeden gelen alımlar ve tarım dışı istihdam verisi sonrası Fed'in faiz indirimlerini erteleyeceği beklentilerinin artmasıyla değer kazandı. Dolar endeksi, haftayı %0.20 primle 104.885 seviyesinden tamamladı. Euro dolar karşısında haftayı %0.38 kayıpla $1.0800 seviyesinden tamamladı. Sterlin dolar paritesi ise haftayı %0.14 kayıpla $1.2721 seviyesinden tamamladı.
Petrol fiyatları, ABD'nin ham petrol ve benzin stoklarında kaydedilen artışın ardından dört ayın dip seviyesine yakın seyretti yatırımcılar yılın geri kalanında arzın bir miktar artmasına yol açacak olan OPEC+ kararını değerlendirdiler. Petrol fiyatları, haftayı %2.45 seviyesinde kayıpla 79.62 dolardan tamamladı.
3M LME bakır, zayıf dolara rağmen Çin'deki zayıf talebin satışları hızlandırmasıyla üç haftadan bu yana ilk kez metrik ton başına $10.000'ın altına düştü. 3M LME bakır, yatırımcılar Fed'in faiz indirimlerinin zamanlamasına ilişkin ipuçları için önemli ABD istihdam raporunu beklemesiyle ve güçlenen doların baskısıyla haftayı %3.18 kayıpla $9.748,50 seviyesinden tamamladı.

Asya borsaları, istihdam piyasasında koşulların hâlâ sıkı olduğuna işaret eden verilerin ardından Fed'in bu yıl faiz indirimine gideceği beklentilerinin zayıflamasıyla yeni haftaya kayıplarla başlasa da Çin’de açıklanan enflasyon verisinin ardından dün değer kazandı. Asya borsaları ABD'de enflasyonunda kaydedilen iyileşmeye rağmen Fed’den gelen sıkılaştırma yanlısı duruşun etkisiyle bugün yatay işlem gördü.
Çin'de beklentilerin aksine tüketici fiyatları endeksi Mayıs ayında bir önceki aya göre %0.1 geriledi. Tüketici fiyatları, yıllık bazda ise %0.3 yükseldi.
Öte yandan, politika faizini sabit tutan Fed yetkililerinin bu yıl için tahminlerini 25 baz puan
büyüklüğünde sadece bir faiz indirimine düşürmesi yatırımcıları şaşırttı. Toplantı sonrası
düzenlenen basın toplantısında konuşan Fed Başkanı Jerome Powell enflasyonun önemli ölçüde düştüğünü ancak hâlâ çok yüksek olduğunu söyledi. ABD endeksleri, Mayıs ayında %0.1 olan beklentilerin altında %0.0 olarak açıklanan enflasyon verisinin ardından primli güne başladı fakat Fed’in faizi sabit tutmasının ardından faiz indirimlerinin erteleneceği beklentilerinin artmasıyla günü karışık tamamladı. Nasdaq endeksi %1.53 ve S&P 500 endeksi %0.85 seviyesinde primlerle,
Dow Jones endeksi ise %0.09 seviyesinde kayıpla günü tamamladı. Dolar endeksi dün günü %0.55 kayıpla tamamlamasının ardından bugün %0.19 primle 104.841 seviyesinde seyrediyor. Euro dün dolar karşısında günü %0.63 seviyesinde primle tamamlamasının ardından bugün %0.05 kayıpla $1.0802 seviyesinden işlem görüyor. Sterlin dolar karşısında dün günü %0.44 seviyesinde primle tamamlamasının ardından bugün %0.15 kayıpla $1.2777 seviyesinden işlem görüyor.
Petrol fiyatları, yatırımcılar Fed'in faiz indirimini Aralık ayına ötelemiş olabileceğini
değerlendirirken erken işlemlerde düştü, ABD'nin yüksek ham petrol ve benzin stokları da piyasa üzerinde baskı oluşturdu. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı %0.31 gerileyerek 82.34 dolar seviyesinde işlem gördü.
3M LME bakır dün, ABD enflasyonunun Mayıs’ta değişmemesinin Fed’in Eylül’de faiz indirimine gideceği beklentilerini artırmasının ve zayıflayan doların desteğiyle %1.44 primle $9946 seviyesinden tamamladı. 3M LME bakır bugün, Fed’in faiz oranlarını bu yıl yalnızca bir kez ve beklenenden daha geç bir zamanda düşürme ihtimalinin etkisiyle %1.05 kayıpla $9840 seviyesinden işlem görüyor.
HABERLER
Gümrük Genel İdaresi'nin Cuma günü açıkladığı verilere göre, Çin'in işlenmemiş bakır ithalatı
mayıs ayında bir önceki yıla göre %15,8 arttı.
- Veriler, en büyük tüketici Çin'e gelen işlenmemiş bakırın Mayıs 2023'teki 444.010 mt’dan
geçen ay 514.000 mt'a yükseldiğini gösterdi.
Bakır komisyonu Cochilco'nun Cuma günkü verilerine göre, dünyanın en büyük metal üreticisi olan Şili'nin devlet madencisi Codelco'nun bakır üretimi, Nisan ayında geçen yılın aynı ayına göre %6,1 düşüşle toplam 95.100 mt'a geriledi.
- BHP kontrolündeki Escondida madeninde bakır üretimi daha keskin bir düşüş gösterdi; ay
içindeki üretim %6,8 düşüşle 98.000 tona geriledi.
- Madenciler Glencore ve Anglo American tarafından ortaklaşa işletilen Collahuasi
madenindeki veriler, bakır üretiminin %1,9 artışla 42.300 tona ulaştığını gösterdi.
- Cochilco'ya göre, genel olarak ülkenin bakır üretimi bir önceki yıla göre %1,7 düşüşle
toplam 405.600 tona geriledi.
-Kopenhag'daki Saxo Bank emtia stratejisi başkanı Ole Hansen, "ECB odak noktasında ve bakırda oldukça önemli bir düşüş gördük... $10.000’ın altına düştükten sonra bazı alıcılar piyasaya geri dönecek" dedi.
-Hansen, bakırın şimdilik muhtemelen $9.800 ile $10.200 aralığında işlem göreceğini ve
fonların elinde tuttuğu spekülatif yükseliş pozisyonlarının bir miktar daha tasfiye edilme
ihtimalinin bulunduğunu da sözlerine ekledi.
-Shanghai Metals Market (SMM) tarafından yapılan bir ankete göre, bakır kablo ve tel
üreticilerinin işletme oranları aylık %5,5 düşüşle beklenenin altında %67,9'a geriledi.
Julius Baer’den Carsten Menke, "ABD'nin imalat verileri beklenenden zayıf. Ayrıca fiziksel
talebin bir göstergesi olarak yakından izlenen Şanghay'daki bakır stoku da yüksek kaldı" dedi.
- Menke, "Bakırdaki konsolidasyon, küresel üretimde toparlanmanın açık bir kanıtını görene
kadar devam edebilir" diye ekledi.
3ay vadeli LME bakır fiyatı ve LME bakır stokları grafiği;

Comments