Haftalık LME Bakır Bülteni-(41. Hafta 2025)
- aaksoy
- 14 Eki
- 5 dakikada okunur
Geride bıraktığımız hafta piyasalar ABD Merkez Bankası'nın (Fed) son toplantı tutanakları, ABD Başkanı Donald Trump'ın diğer ülkelere uyguladığı vergi süreci ve yapay zeka etrafındaki gelişmeler ile yön buldu.
Asya piyasaları, geride bıraktığımız haftaya iyimser bir başlangıç yaptı. Japonya’da, gevşek para politikasını savunan Sanae Takachi’nin iktidar partisi lideri seçilmesi ve ülkenin ilk kadın başbakanı olmaya hazırlanması, piyasalarda pozitif bir hava yarattı. Ayrıca Advanced Micro Devices (AMD) ile OpenAI arasında yapılan anlaşma, özellikle çip üreticileri ve teknoloji hisselerinde güçlü bir alım dalgası oluşturdu. Yatırımcıların yapay zekâ temalı varlıklara yönelmeye devam etmesi de Asya borsalarındaki yükselişi destekledi. Öte yandan, Çin’de Ulusal Bayram tatilinin ardından ticaretin yeniden başlaması risk iştahını artırırken, ülkenin ABD ile yaşadığı ticaret anlaşmazlıkları kapsamında nadir mineraller ve ekipman ihracatına getirdiği yeni kısıtlamalar kısa süreli dalgalanmalar yarattı. Ancak, Trump yönetiminin ekonomi ve gümrük vergisi politikalarının yanı sıra yapay zekâ ekipmanına yönelik güçlü talep, Asya şirketlerinin siparişlerinde belirgin bir artışa neden olarak bölge borsalarının haftayı primli kapatmasını sağladı.
ABD borsaları, geride bıraktığımız haftaya siyasi belirsizliklerin gölgesinde temkinli bir başlangıç yaptı. Hükümetin faaliyetlerini durdurma ihtimali ve başlıca ekonomilerdeki politik belirsizlikler, yatırımcıların risk iştahını sınırladı. Haftanın ilerleyen günlerinde Wall Street’te, rekor seviyelere ulaşan endekslerin ardından gelen kâr realizasyonları ve piyasalardaki aşırı ısınma endişeleriyle kayıplar yaşandı. Yapay zekâ etrafındaki iyimserliğin yerini yüksek değerlemelere ilişkin tedirginlik alırken, Fed’in son toplantı tutanakları da temkinli bir tablo çizdi. Yetkililer, enflasyon endişeleri nedeniyle faiz indirimlerinde aceleci davranmama niyetinde olduklarını belirtirken, bazı üyeler yapay zekâ yatırımlarının işgücü talebini zayıflatabileceğine dikkat çekti. Bu gelişmeler, yapay zekânın makroekonomik etkilerinin artık Fed’in politika gündemine girmeye başladığını gösterdi. Hafta ortasında teknoloji hisselerinin öncülüğünde toparlanma çabaları görülse de, Nisan ayından bu yana süren rallinin ardından düzeltme beklentilerinin artması ve aşırı değerlemelere dair kaygılar, yatırımcıları kâr satışlarına yöneltti. Böylece ABD borsaları, haftayı kayıplarla tamamladı.
Dolar, ABD'de bazı devlet hizmetlerinin durmasına yol açan ödeneksizlik sorununun devam etmesi dolayısıyla yatırımcıların endişelerinin artması ve güvenli liman olarak görülen varlıklara talebin canlanmasıyla haftayı primli tamamladı. Dolar endeksi, haftayı %1,28 primle 98,978 seviyesinden tamamladı. Euro dolar karşısında haftayı %1,05 kayıpla $1,1618 seviyesinden tamamladı. Sterlin dolar paritesi ise haftayı %0,89 kayıpla $1,3358 seviyesinden tamamladı.
Altın fiyatları, yatırımcıların ekonomik ve jeopolitik belirsizlik nedeniyle güvenli liman olarak görülen varlıklara yönelmesi ve Fed'in faizleri düşüreceği beklentilerinin desteğiyle ilk kez 4,000 doları aşarak tarihi zirveye yükseldi. Altının spot piyasadaki ons fiyatı haftayı %3,38 primle 4,017.34 seviyesinden tamamladı.
Petrol fiyatları, İsrail ve Hamas'ın Gazze'de ateşkese yönelik planın ilk aşaması için anlaşmaya varmasının ardından Ortadoğu'da jeopolitik gerilimin azalmasıyla geriledi. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı haftayı %2,79 seviyesinde kayıpla 62,73 dolardan tamamladı.
3M LME bakır, geride bıraktığımız hafta $10.326-$11.000 aralığında seyretti. 3M LME bakır önde gelen üretici Şili ve başlıca tedarikçi Endonezya'dan gelen arz endişeleri ve Çin'de Ulusal Bayram tatilinin ardından ticaretin yeniden başlaması da fiyatı desteklemesiyle hafta boyunca yükseldi. Bakır fiyatları, Perşembe günü 21 Mayıs 2024 tarihinden itibaren en yüksek seviye olan $11.000’ı test etti fakat Trump'ın, Washington'ın Çin ithalatına yönelik gümrük vergilerinde büyük bir artış planladığını söylemesinin iki ülke arasındaki gerginliği artırması, yüksek seviyeden gelen kar satışları ve yükselen dolar ile baskı altında kalan LME bakır Cuma günü kazanımlarını geri vererek haftayı %3,05 kayıpla $10.374 seviyesinden tamamladı.
* 1-8 Ekim tarihleri arasında Ulusal Bayram tatili sebebiyle Çin'de borsalar kapalı kaldı.
Asya borsaları, ABD ile Çin arasındaki ticaret geriliminin yeniden artabileceğine yönelik endişelerle yeni haftaya satış ağırlıklı bir seyirle başladı. Ticaret savaşının tırmanma ihtimali, son dönemde yüksek değerlemelere ulaşan hisse senetlerinde satışları tetikledi. Bölge genelinde yatırımcıların riskten kaçınma eğilimi artarken, endeksler haftaya negatif başladı.
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent'in, Trump'ın Ekim ayı sonlarında Güney Kore'de Çin lideri Xi Jinping ile görüşme yolunda ilerlediğini söylemesinin ardından, dünyanın iki büyük ekonomik gücü arasındaki gerilimin azalacağına dair umutlar arttı.
Trump’ın Çin’e yönelik daha ılımlı açıklamalarıyla Wall Street haftaya güçlü bir başlangıç yaptı. Çip üreticilerinin öncülüğünde endeksler yükselirken, Nasdaq %2,21, S&P 500 %1,56 ve Dow Jones %1,29 artışla günü tamamladı. ABD ve Çin’in bazı gemilerden ek ücret alacağını açıklamasına rağmen, tarafların müzakereleri sürdürme yönündeki olumlu mesajları ve Orta Doğu’daki gerilimin azalması piyasalarda iyimserliği destekledi. Yapay zeka temalı hisselerdeki ralli ve yatırımcıların “dipten alım” stratejisine devam etmesi, risk iştahını kazanç sezonu öncesinde belirgin biçimde artırdı.
Dolar, Trump'ın Çin'e karşı gerilimi düşürecek yönde açıklamalar yapması ve Xi ile görüşeceğine dair Bessent'in açıklamasının ardından yatay seyretti. Dolar endeksi dün günü %0,29 primle tamamlamasının ardından bugün 99,199 seviyesinden %0,07 kayıpla işlem görüyor. Euro dün dolar karşısında günü %0,43 kayıpla tamamlamasının ardından bugün %0,03 primle $1.1571 seviyesinden işlem görüyor. Sterlin dün dolar karşısında günü %0,19 seviyesinde kayıpla tamamlamasının ardından bugün %0,28 kayıpla $1.3295 seviyesinden işlem görüyor.
Altının spot piyasadaki ons fiyatı, Fed'in bu ay faiz indirimi kararı alacağına dair beklentilerin yükselmesiyle 4.179,48 dolar ile tarihi zirveye çıkarken bugün 4.100 dolar seviyesinin etrafında işlem görüyor. Altın, artan jeopolitik ve ekonomik belirsizliklerin desteğiyle yıl başından bugüne %58 yükselerek 4.100 dolarlık eşiği dün geçti. Bank of America ve Societe Generale analistleri altının ons fiyatının 2026'ya kadar 5.000 dolara ulaşmasını beklerken Standard Chartered 2026 için ortalama fiyat beklentisini 4.488 dolara yükseltti.
Petrol fiyatları, ABD ve Çin arasındaki ticaret geriliminin yatışacağı yönündeki işaretlerin, küresel yakıt talebine ilişkin endişeleri hafifletmesiyle yükseldi. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı %0.06 yükselerek 63.36 dolar seviyesinde işlem gördü.
3M LME Bakır dün Trump'ın Çin ithalatına yönelik sert vergi artışları tehdidinde bulunmasının ardından $10.480 seviyesine kadar geriledi fakat bakır fiyatları ABD ve Çin arasındaki ticaret gerginliğinin hafifleyeceği ve Çin'in endüstriyel metal ithalatının güçleneceği yönündeki umutların piyasa duyarlılığını artırmasıyla primlendi ve günü $10.802 seviyesinde %4,13 primle tamamladı. Bakır fiyatları bugün yüksek seviyeden gelen kar satışlarının ardından $10.538 seviyesinde %2,44 kayıpla işlem görüyor.
HABERLER
Uluslararası Bakır Çalışma Grubu, 2025 yılı piyasa fazlası tahminini, Endonezya'daki Freeport'un devasa Grasberg madeni de dahil olmak üzere büyük madenlerdeki kesintiler nedeniyle 289.000 tondan 178.000 tona düşürdü. Grasberg madeni bir aydır kapalı.
Gümrük Genel İdaresi verilerine göre, Çin'in bakır ithalatı Eylül ayında bir önceki aya göre %14,1 artarak 485.000 tona yükseldi.
Goldman Sachs, yayınladığı notta, piyasa fazlası nedeniyle bakır fiyatlarının 2026/2027'de metrik ton başına 10.000-11.000 dolar aralığında kalmasının beklendiğini belirtti.
Codelco'nun El Teniente madenindeki kazadan kaynaklanan bakır kayıplarının daha önceki tahminlerden %45 daha fazla olması muhtemel, ancak Yönetim Kurulu Başkanı Maximo Pacheco, dünyanın en büyük bakır madencisinin bu yıl üretimini biraz artırmasını bekliyor.
- Codelco'nun en kârlı madeni olan El Teniente'de Temmuz ayında meydana gelen kaza, bu yıl üretimini 48.000 metrik ton azaltacak.
- Devlete ait madencinin yılın ilk dokuz ayındaki bakır üretimi 938.000 ton olurken, Codelco'nun 2025 yılı için beklentisi 1,34 milyon-1,37 milyon ton.
- Freeport'un Eylül ayı sonunda Endonezya'daki büyük Grasberg madeninde mücbir sebep ilan etmesinin ardından bakır üretiminin Ağustos ayında %25 düştüğünü gösterdi.
Citi, yayınladığı bir notta, LME bakırı için üç aylık fiyat hedefini ton başına 10.500 dolardan 11.000 dolara yükselttiğini belirtti.
3ay vadeli LME bakır fiyatı ve LME bakır stoklarına ait grafik aşağıda sunulmuştur;
Hazırlayan: ER-BAKIR A.Ş. Ticari Grup Müdürlüğü, Hedging Şefliği
NOT: Bu çalışma; ER-BAKIR tarafından düzenli olarak izlenen kaynakların derlenmesi ve LME Brokerleri ile yapılan günlük piyasa değerlendirmeleri sonucunda hazırlanmış olup, sadece bir gösterge niteliği taşımaktadır. Bu çalışmada yer alan her türlü tablo ve grafikler, Er-bakır A.Ş. tarafından herhangi bir maddi menfaat temin edilmeksizin genel anlamda bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır. Söz konusu tablo ve grafikler, güvenilir olduğu düşünülen kaynaklardan derlenmekle birlikte; doğrulukları tarafımızca garanti edilmemekte olup belli bir getirinin sağlanmasına yönelik olarak verilmemektedir. Bu nedenle, bu çalışmada yer alan LME bilgilerinin yer aldığı tablo ve grafiklerdeki hatalardan, eksikliklerden ya da bu tablolara dayanılarak yapılan işlemlerden doğacak doğrudan veya dolaylı her türlü maddi/manevi zararlar ve masraflardan ve her ne şekilde olursa olsun üçüncü kişilerin uğrayabileceği her türlü zarar ve masraflardan dolayı Er-bakır A.Ş. sorumlu tutulamaz.
Yorumlar