Haftalık LME Bakır Bülteni-(42. Hafta 2025)
- aaksoy
- 5 gün önce
- 5 dakikada okunur
Geride bıraktığımız hafta piyasalar açıklanan önemli makro veriler, ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşının gidişatı, ABD’deki büyük şirketlerin bilanço açıklamaları ve yapay zeka sektöründeki güncel gelişmeler ile yön buldu.
Asya borsaları, ABD ile Çin arasındaki ticaret geriliminin artmasıyla haftaya satış baskısıyla başladı. ABD Başkanı Donald Trump’ın 1 Kasım’dan itibaren Çin’e %100’e varan gümrük vergileri uygulama tehdidi piyasaları tedirgin ederken, hafta sonunda yaptığı “Çin’e zarar vermek istemiyoruz” açıklaması endişeleri bir miktar hafifletti. Çin, nadir mineraller ve işleme ekipmanı ihracatına getirdiği kısıtlamaları savundu ancak ABD ürünlerine yeni vergiler getirmedi. Yine de iki ülkenin bu ay yapacağı ticaret görüşmelerinden kalıcı bir sonuç çıkacağına dair şüpheler sürerken Asya borsalarındaki kayıplar devam etti. ABD Ticaret Bakanı Scott Bessent’in, Trump ile Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in zirvesinin iptal edilmediğini ve Güney Kore’de bir araya geleceklerini açıklaması piyasalara destek sağladı. Ayrıca OpenAI’ın, kendi yapay zekâ çiplerini geliştirmek için Broadcom ile anlaşması sonrası TSMC hisseleri öncülüğünde Asya borsalarında toparlanma görüldü. Hafta ortasında Trump’ın, Çin ile bazı ticari ilişkileri (yemeklik yağ ticareti dâhil) sonlandırmayı değerlendirdiğini açıklaması belirsizliği artırdı. Ancak Çin’de açıklanan güçlü enflasyon verileri maliyet baskılarının hafiflediğine işaret ederek risk iştahını destekledi. Hafta sonuna doğru ABD’deki banka sektöründe ortaya çıkan yolsuzluk iddialarıyla yatırımcıların güvenli limanlara yönelmesi sonucu Asya borsaları haftayı kayıplarla tamamladı.
Makro veri tarafında, Çin Ulusal İstatistik Bürosu'nun verilerine göre, Eylül ayında tüketici fiyat endeksi (TÜFE) bir önceki yıla göre %0,3 düşerek ekonomistlerin öngördüğü %0,2’lik gerilemeyi aştı. Öte yandan, Çin’de üretici fiyat endeksi (ÜFE) bir önceki yıla göre beklentilere paralel %2,3 gerileyerek, Ağustos’taki %2,9 ve Temmuz’daki %3,6’lık düşüşlere kıyasla yavaşlama gösterdi.
ABD piyasaları, hafta boyunca artan ticaret savaşı endişeleri ile güçlü bilançolar ve Fed’in faiz indirimlerine devam edeceği beklentisi arasında dalgalandı. ABD endeksleri, ABD-Çin ticaret müzakerelerinden gelen olumlu sinyaller ve Orta Doğu’daki gerilimin azalmasıyla haftaya güçlü başladı. Salı günü başlayan kazanç sezonu öncesinde risk iştahı artarken, büyük bankaların güçlü bilançoları ve IMF’nin küresel büyüme tahminini yukarı revize etmesi piyasalara destek verdi. Bu gelişmeler, ABD-Çin ilişkilerinde yeniden artan gerilimin yol açtığı sert düşüşün ardından bir miktar toparlanma sağladı. Ancak Zions Bank’ın Kaliforniya’daki iki kredi nedeniyle 50 milyon dolar zarar açıklaması ve Western Alliance’ın dolandırıcılık davası nedeniyle hisse kayıpları yaşaması, bankacılık hisselerinde sert düşüşlere yol açtı. Bu durum, Wall Street’te riskten kaçış eğilimini yeniden güçlendirdi. Haftanın son gününde ise Trump’ın Çin’le yapılan görüşmelerin tarife anlaşmazlığını çözebileceğine dair iyimser açıklamaları ve bölgesel bankalardaki toparlanma sayesinde ABD borsaları haftayı pozitif tamamladı.
Dolar, Çin ile ABD arasındaki ticari gerilimin devam etmesi ve Fed’in politika faizini düşüreceği beklentilerinin kuvvetlenmesiyle baskı altında kaldı. Dolar endeksi, haftayı %0,55 kayıpla 98,433 seviyesinden tamamladı. Euro dolar karşısında haftayı %0,28 primle $1,1651 seviyesinden tamamladı. Sterlin dolar paritesi ise haftayı %0,49 primle $1,3424 seviyesinden tamamladı.
Altın fiyatları, ABD'de hükümetin faaliyetlerini durdurması ve faiz indirimi beklentilerinin kuvvetlenmesiyle yatırımcıların güvenli liman olarak görülen varlıklara yönelmesinden destek bularak tarihi zirveye yükseldi. Altının spot piyasadaki ons fiyatı 4,378.69 ile tarihi zirveyi görmesinin ardından haftayı %5,76 yükselerek 4.248,73 dolar seviyesinde tamamladı.
Petrol fiyatları, Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna savaşını sonlandırmayı ele almak için Budapeşte'de görüşmeye karar vermelerinin ardından arz sıkışıklığına ilişkin endişelerin hafiflemesiyle geriledi. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı haftayı %2,30 seviyesinde kayıpla 61,29 dolardan tamamladı.
3M LME bakır, geride bıraktığımız hafta $10.430-$10.864,5 aralığında seyretti. 3M LME bakır dünyanın en büyük iki ekonomisi olan ABD ve Çin arasındaki ticaret gerginliğinin büyümeye bağlı metallere yönelik talep beklentilerini etkileme potansiyeline ilişkin endişeleri artırmasıyla $10.430 seviyesine kadar geriledi. Fakat Fed'in faiz indirimine yönelik artan beklentilerin ortasında zayıflayan ABD dolarının desteğiyle haftayı %2,25 primle $10.607 seviyesinden tamamladı.
Asya borsaları yeni haftada, dünyanın iki büyük ekonomisi ABD ile Çin arasında ticari gerilimin azalabileceği beklentilerinin risk iştahını artırmasıyla yükselirken, Japonya'da Sanae Takaichi'nin yeni başbakan olma olasılığının kuvvetlenmesiyle Nikkei endeksi tarihi zirveyi gördü.
Yeni haftada makro veri tarafında, Çin ekonomisi, emlak sektöründeki süregelen durgunluğa rağmen ekonomistlerin tahminleriyle uyumlu şekilde üçüncü çeyrekte yıllık bazda beklentilere paralel %4,8 oranında büyüdü. Sabit varlık yatırımları, yılın ilk dokuz ayında beklenmedik biçimde %0,5 daraldı; altyapı ve imalat yatırımlarındaki yavaşlama bu sonuca neden oldu. Perakende satışlar, Eylül’de geçen yılın aynı dönemine göre %3 arttı ve analist beklentilerini karşıladı. Sanayi üretimi ise eylülde %0,5 olan beklentilerin üzerinde %6,5 arttı.
ABD piyasalarında risk iştahı, ABD’li şirketlerden gelen güçlü bilançolar ve ABD ile Çin arasındaki ticari gerilimin azalabileceğine dair artan umutlarla yükseldi. Ayrıca, Fed’in önümüzdeki iki toplantıda faiz indirimi yapacağı beklentileri ve Beyaz Saray Ekonomi Danışmanı Kevin Hassett’in, hükümetin kapanma riskinin bu hafta sona erebileceğini söylemesi de piyasalara destek verdi. Şimdiye kadar bilanço açıklayan S&P 500 şirketlerinin yaklaşık %85’inin kâr beklentilerini aşması, hisse senedi piyasalarındaki toparlanmayı güçlendirdi. Yatırımcıların düşüşleri alım fırsatı olarak görmesiyle piyasalardaki olumlu hava pekişti ve ABD endekslerinin tamamı yeni haftanın ilk gününü yükselişle kapattı.
Dolar, dünyanın iki büyük ekonomisi ABD ile Çin arasında ticari gerilimin azalabileceği beklentilerinin desteğiyle yükseldi. Dolar endeksi dün günü %0,16 primle tamamlamasının ardından bugün 98,824 seviyesinden %0,24 primle işlem görüyor. Euro dün dolar karşısında günü %0,09 kayıpla tamamlamasının ardından bugün %0,15 kayıpla $1.1622 seviyesinden işlem görüyor. Sterlin dün dolar karşısında günü %0,15 seviyesinde kayıpla tamamlamasının ardından bugün %0,21 kayıpla $1.3376 seviyesinden işlem görüyor.
Altın fiyatları, dün Fed'den faiz indirimi beklentilerinin desteğiyle tarihi zirveyi görmesinin ardından yatırımcıların kâr realizasyonuna gitmesiyle hafif geriledi. Altının spot piyasadaki ons fiyatı dün 4.381,21 dolar ile tarihi zirveyi görmesinin ardından bugün %1,19 gerileyerek 4.303,44 dolar seviyesinde işlem görüyor.
Petrol fiyatları, arz fazlası ve iki büyük tüketici olan ABD ile Çin arasındaki gerilim nedeniyle talebin azalabileceği endişeleriyle geriledi. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı %0.26 gerileyerek 60.85 dolar seviyesinde işlem gördü.
3M LME bakır, Cuma günkü düşüşün ardından hisse senetlerindeki toparlanma ve Çin’den gelen beklenenden güçlü sanayi üretimi verilerinin desteğiyle günü %0,99 artışla $10.712,5 seviyesinde tamamladı. Bugün ise, Trump’ın Çin’in Tayvan’a yönelik açıklamaları ve ABD-Çin ticaret gerilimini hafifletmeye yönelik beklentilerle fiyatlar $10.733 seviyesine kadar yükseldi. Ancak güçlenen ABD doları nedeniyle kazançlar sınırlı kaldı ve bakır fiyatı şu anda $10.668 seviyesinde, %0,42 düşüşle işlem görüyor.
HABERLER
İstatistik Bürosu'nun açıkladığı verilere göre, Kazakistan'ın rafine bakır üretimi Ocak-Eylül 2025 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %1,2 artarak 355.305 metrik ton seviyesine yükseldi.
Çin'in bakır ithalatı Eylül ayında bir önceki aya göre %14,1 artarak 485.000 metrik tona yükselirken, ülkenin bu yıl ABD dışındaki ihracat pazarlarını çeşitlendirmesi nedeniyle ihracat büyümesi toparlandı.
2025 mali yılında (30 Haziran'da sona erdi) 2 milyon metrik tonun üzerinde tarihi bir bakır üretim rakamına ulaşan Avustralyalı maden şirketi BHP, sonuçlarını iyileştirmeye devam etti ve 2026 mali yılının (30 Eylül'de sona erdi) ilk çeyreğini bir önceki yılın aynı dönemine göre %4 artışla 494 bin metrik tonla kapattı.
- BHP tarafından işletilen dünyanın en büyük bakır yatağı olan Escondida, üçüncü çeyrekte bir önceki yılın aynı dönemine göre %8 artışla 328.900 metrik ton bakır üretimi kaydetti.
Goldman Sachs analistleri, piyasanın "şimdilik" arz fazlası vermeye devam etmesini bekliyor ve fiyatların 11.000 doları aşması durumunda Çinli alıcıların uzak duracağını öngörüyor.
- Son zamanlarda yayınladıkları bir notta, "Bakır için mevcut yüksek fiyatlar, Fed’in faiz indirimleri, zayıf dolar beklentileri ve yapay zeka ile ilgili yatırım harcamalarının da etkisiyle 2026'ya yönelik iyimser yatırımcı algısını yansıtıyor" ifadelerini kullandılar.
WisdomTree emtia stratejisti Nitesh Shah, "Çin üretim verilerinin piyasa beklentilerinden daha sıcak gelmesi, baz metaller grubu için iyi," dedi.
3ay vadeli LME bakır fiyatı ve LME bakır stoklarına ait grafik aşağıda sunulmuştur;
Hazırlayan: ER-BAKIR A.Ş. Ticari Grup Müdürlüğü, Hedging Şefliği
NOT: Bu çalışma; ER-BAKIR tarafından düzenli olarak izlenen kaynakların derlenmesi ve LME Brokerleri ile yapılan günlük piyasa değerlendirmeleri sonucunda hazırlanmış olup, sadece bir gösterge niteliği taşımaktadır. Bu çalışmada yer alan her türlü tablo ve grafikler, Er-bakır A.Ş. tarafından herhangi bir maddi menfaat temin edilmeksizin genel anlamda bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır. Söz konusu tablo ve grafikler, güvenilir olduğu düşünülen kaynaklardan derlenmekle birlikte; doğrulukları tarafımızca garanti edilmemekte olup belli bir getirinin sağlanmasına yönelik olarak verilmemektedir. Bu nedenle, bu çalışmada yer alan LME bilgilerinin yer aldığı tablo ve grafiklerdeki hatalardan, eksikliklerden ya da bu tablolara dayanılarak yapılan işlemlerden doğacak doğrudan veya dolaylı her türlü maddi/manevi zararlar ve masraflardan ve her ne şekilde olursa olsun üçüncü kişilerin uğrayabileceği her türlü zarar ve masraflardan dolayı Er-bakır A.Ş. sorumlu tutulamaz.
Yorumlar