Haftalık LME Bakır Bülteni-(31. Hafta 2025)
- aaksoy
- 5 Ağu
- 5 dakikada okunur
Geride bıraktığımız global piyasalar, makro verilerin yanı sıra büyük şirketlerin bilanço açıklamaları ve gümrük vergisi süreci ile yön buldu.
Asya piyasaları, geçtiğimiz haftaya ABD ve Çin’in Pazartesi günü Stockholm'de gerçekleştirdiği ticaret görüşmelerinin risk iştahını artırmasıyla yükselişle başladı. Japonya’nın ABD ile vardığı ticaret anlaşması da bölge borsalarındaki kazançları destekledi. Ancak hafta ortasında, ABD-Çin görüşmelerinde somut bir ilerleme sağlanamaması yatırımcıları temkinli hale getirdi ve Asya borsaları yön bulmakta zorlandı. Haftanın devamında, Çin’de beklentilerin altında kalan ekonomik veriler ve bakır fiyatlarındaki düşüş nedeniyle piyasalarda satış baskısı görüldü. Çin’in Temmuz ayı NBS İmalat PMI verisi, 49.7 olan beklentilerin altında kalarak 49.3 olarak açıklandı. Haftanın son gününde ise ABD’nin onlarca ülkeye yönelik gümrük vergilerini uygulamaya başlaması, Asya borsalarında satışlara yol açtı ve piyasalar haftayı kayıpla kapattı.
ABD piyasaları geride bıraktığımız haftaya, Avrupa Birliği ile varılan tarife anlaşmasının ardından Çin ile ticaret ateşkesinin uzatılabileceğine dair umutlar ile başladı. Ancak AB’ye uygulanacak %15’lik gümrük vergisi açıklaması, önceki düşük oranlarla kıyaslanınca piyasalarda ilk olumlu hava hızla bozuldu. Hafta ortasında yatırımcılar, ABD Merkez Bankası (Fed) toplantısı öncesinde temkinli davranarak alımlara ara verdi. Bu süreçte, ABD-Güney Kore ticaret anlaşması, Fed’in faizleri sabit tutma kararı ve büyük teknoloji şirketlerinin güçlü bilançoları öne çıktı. Microsoft ve Meta’nın beklentilerin üzerindeki finansal sonuçları endeksleri yukarı taşısa da, Fed Başkanı Powell’ın faiz indirimi sinyali vermemesi satış baskısına yol açtı. Şirket bilançolarında Apple gelirini %10, Amazon ise satışlarını %13 artırdı. Perşembe günü pozitif başlayan piyasa, Trump’ın ilaç firmalarına mektup göndererek fiyat baskısı yaratmasıyla kazançlarını geri verdi. Haftanın son işlem gününde ise Temmuz ayı tarım dışı istihdam artışının beklentilerin altında kalmasıyla ABD endeksleri düşüşünü sürdürdü ve haftayı kayıplarla kapattı.
Makro veri tarafında, ABD ekonomisi ikinci çeyrekte %3 büyürken, Çekirdek kişisel tüketim harcamaları (PCE) aylık bazda %0.3 artarak %0.2 olan beklentilerin üzerine çıktı. Haftalık işsizlik başvuruları yatay seyrederken, iş gücü maliyetleri %3.6 artışla 2021'den bu yana en düşük seviyelerde kaldı. ABD tarım dışı istihdamın Temmuz'da 73,000 ile 110,000 olan beklentilerin altında kaldı.
Dolar, Fed'in Trump'ın indirim baskısına rağmen piyasa beklentilerine paralel olarak faizleri sabit bırakması ve 1 Ağustos itibari ile ABD'nin onlarca ülkeyi etkileyen yeni gümrük vergilerini devreye almasının ardından haftayı primli tamamladı. Dolar endeksi, haftayı %1.53 primle 99.141 seviyesinden tamamladı. Euro dolar karşısında haftayı %1.41 kayıpla $1.1584 seviyesinden tamamladı. Sterlin dolar paritesi ise haftayı %1.16 kayıpla $1.3278 seviyesinden tamamladı.
Petrol fiyatları, Trump'ın Ukrayna savaşını sonlandırmaya yönelik adımları sürerken arz kesintisi yaşanabileceği endişeleriyle toparlandı ancak ABD'nin ham petrol stoklarındaki beklenmedik artış fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu ve haftayı %1.80 seviyesinde primle 69.67 dolardan tamamladı.
3M LME bakır, geride bıraktığımız hafta $9571.5-$9856.5 aralığında seyretti. Bakır fiyatları, hafta başında başlayan ABD ve Çin'den üst düzey yetkililer arasında ticaret ve önemli ekonomik veriler üzerine yapılacak görüşmelerin yeniden başlamasından destek bularak $9856.5 seviyesine kadar yükseldi. Fakat ABD ile ticaret ortakları arasında %50 metal ithalat tarifesi de dahil olmak üzere ticaret vergilerinin başlayacağı 1 Ağustos tarihi öncesinde yatırımcıların açık işlemlerini kapatmasıyla $9571.5 seviyesine kadar gerileyen bakır fiyatları, ABD'nin rafine bakırı bu verginden muaf tutmasının fiyatları bir miktar desteklemesiyle haftayı %1.66 seviyesinde kayıpla $9633 seviyesinden tamamladı.
Temmuz ayında 3M LME bakır $9553.5-$10020.5 aralığında seyretti. Bakır fiyatları, Temmuz ayının başında Çin’den gelen güçlü imalat verilerinin büyüme seviyesini gösteren 50 seviyesinin ve analistlerin beklentilerinin üzerinde açıklanmasıyla talep beklentilerinin artmasıyla 02 Temmuz 2025 tarihinde 26 Mart’tan bu yana en yüksek seviye olan $10020.5’e kadar yükseldi. Fakat bir hafta sonra Şili’nin Haziran ayı bakır ihracatının yıllık bazda %17.5 artmasının bakır arzını artıracağı beklentisi ve ABD Başkanı Donald Trump'ın bakıra ek gümrük vergisi getireceği açıklamalarının ardından $9553.5 seviyesine kadar geriledi. Ayın geri kalanında ABD ile ticaret ortakları arasında %50 metal ithalat tarifesi de dahil olmak üzere ticaret vergilerinin başlayacağı 1 Ağustos son tarihi öncesinde yatırımcıların temkinli hareketler sergilemesiyle dalgalanan bakır piyasaları Temmuz ayını %2.74 kayıpla $9607 seviyesinden tamamladı.
Yeni haftada, Fed’in dünyanın en büyük ekonomisini desteklemeye yönelik adım atacağına ilişkin beklentiler artarken, Asya borsaları art arda ikinci işlem gününde Çin’den gelen güçlü verilerin desteğiyle yükseldi.
Çin S&P Global Genel Hizmetler Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), Haziran ayındaki 50.6 seviyesinden Temmuz'da 52.6'ya yükseldi.
ABD endeksleri Cuma günü beklentilerin altında açıklanan istihdam verilerinin ardından Fed'in Eylül'de faiz indirimine gideceği beklentilerinin artmasıyla yeni haftanın ilk işlem gününde yükseldi. CME Fedwatch'a göre, Fed'in Eylül ayında faiz indirimine gitmesi olasılığı 28 Temmuz'da fiyatlanan %63'ten %94'e yükseldi. Piyasa katılımcıları yılın sonuna kadar en az iki çeyrek puanlık indirim yapılacağını öngörüyor. Nasdaq endeksi %1.95, S&P 500 endeksi %1.47 ve Dow Jones endeksi %1.34 seviyesinde primlerle günü tamamladı.
Dolar, Fed'in faiz indirimine gideceği beklentilerindeki artışın yatırımcı iştahı üzerinde baskı oluşturmasıyla yön bulmakta zorlanırken yatırımcılar ABD'nin geçen hafta açıkladığı yeni gümrük vergilerinin ekonomi üzerindeki kapsamlı etkilerini izleyecekler. Dolar endeksi dün günü %0.36 kayıpla tamamlamasının ardından bugün 98.980 seviyesinden %0.20 primle işlem görüyor. Euro dün dolar karşısında günü %0.12 kayıpla tamamlamasının ardından bugün %0.29 kayıpla $1.1537 seviyesinden işlem görüyor. Sterlin dün dolar karşısında günü %0.04 seviyesinde primle tamamlamasının ardından bugün %0.02 kayıpla $1.3280 seviyesinden işlem görüyor.
Petrol fiyatları, OPEC+'ın zayıf talep görünümüne rağmen üretimi artırma kararı almasının ardından arz fazlası endişeleriyle ekside işlem görüyor. OPEC+'ın Eylül'de üretimi artırma kararı, ABD'nin politikaları nedeniyle Rus petrolü ticaretinde aksaklık görülebileceği beklentilerinin önüne geçti. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı %1.34 kayıpla 67.84 dolar seviyesinde işlem gördü.
LME bakır dün Cuma günü ABD'de beklenenden zayıf gelen istihdam verilerinin Eylül ayında Fed'in faiz indirimine gideceği yönündeki beklentileri artırmasının ardından doların değer kaybetmesiyle $9708.5 seviyesinden %0.78 primle günü tamamladı. Bakır fiyatları bugün güçlenen doların baskısıyla $9650 seviyesinden %0.60 kayıpla işlem görüyor.
HABERLER
İstatistik kurumu INE'nin yaptığı açıklamaya göre, dünyanın en büyük bakır üreticisi Şili'deki bakır üretimi Haziran ayında yıllık bazda %6 düşüşle 424.390 tona geriledi.
- Ajans, Şili ülkesindeki imalat üretiminin aylık bazda %12 arttığını da ekledi. Veriler, Reuters tarafından ankete katılan ekonomistlerin %6,4'lük bir artış beklentisini aştı.
Dünyanın en büyük bakır üreticisi olan Şili'nin devlete ait Codelco şirketinin başkanı yaptığı açıklamada, katotların ABD'nin bakır tarifelerine tabi olmamasının olumlu olduğunu söyledi.
- Codelco'nun başkanı Maximo Pacheco, Reuters'a verdiği demeçte, "Ön değerlendirmeler, bakır katotlara tarife uygulanmayacağını gösteriyor ve bu da ülke olarak bu pazara tedarik sağlamaya devam etmemizi sağlıyor," dedi. "Bu hem Şili hem de Codelco için iyi bir haber."
- Şili, aynı zamanda ABD'ye en çok bakır katot ithal eden ülke konumunda.
Maden şirketi Codelco, Pazar günü yaptığı açıklamada, geçen hafta meydana gelen bir göçükte mahsur kalan Şili'deki El Teniente bakır madenindeki beş işçinin tamamının ölü bulunduğunu ve kazanın nedenini araştırıp güvenlik önlemlerini iyileştireceklerini söyledi.
Önde gelen bir bakır madencisi olan Grupo Mexico, düşük madencilik maliyetleri ve bakır yan ürünleri işindeki güçlü performansın etkisiyle ikinci çeyrekte net kârında %10 artış bildirdi. Şirket, yaklaşan gümrük vergilerini, Arizona'daki ABD iştiraki Asarco tarafından yürütülen üretimi genişletmek için bir yatırım fırsatı olarak görüyor.
ANZ analistleri bir notta, "Şu anda COMEX depolarında bulunan devasa bakır stokunun uluslararası piyasalara yeniden ihraç edileceği endişesi var. Bu durum, uluslararası referans bakır fiyatları üzerinde aşağı yönlü baskı yaratacaktır" dedi.
3ay vadeli LME bakır fiyatı ve LME bakır stoklarına ait grafik aşağıda sunulmuştur;
Hazırlayan: ER-BAKIR A.Ş. Ticari Grup Müdürlüğü, Hedging Şefliği
NOT: Bu çalışma; ER-BAKIR tarafından düzenli olarak izlenen kaynakların derlenmesi ve LME Brokerleri ile yapılan günlük piyasa değerlendirmeleri sonucunda hazırlanmış olup, sadece bir gösterge niteliği taşımaktadır. Bu çalışmada yer alan her türlü tablo ve grafikler, Er-bakır A.Ş. tarafından herhangi bir maddi menfaat temin edilmeksizin genel anlamda bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır. Söz konusu tablo ve grafikler, güvenilir olduğu düşünülen kaynaklardan derlenmekle birlikte; doğrulukları tarafımızca garanti edilmemekte olup belli bir getirinin sağlanmasına yönelik olarak verilmemektedir. Bu nedenle, bu çalışmada yer alan LME bilgilerinin yer aldığı tablo ve grafiklerdeki hatalardan, eksikliklerden ya da bu tablolara dayanılarak yapılan işlemlerden doğacak doğrudan veya dolaylı her türlü maddi/manevi zararlar ve masraflardan ve her ne şekilde olursa olsun üçüncü kişilerin uğrayabileceği her türlü zarar ve masraflardan dolayı Er-bakır A.Ş. sorumlu tutulamaz.
Yorumlar