Haftalık LME Bakır Bülteni-(51. Hafta 2025)
- aaksoy
- 3 gün önce
- 5 dakikada okunur
Geride bıraktığımız haftada küresel piyasalar, açıklanan önemli makroekonomik veriler ve yapay zekâ sektörüne yönelik devam eden endişeler doğrultusunda yön arayışını sürdürdü.
Asya piyasaları haftaya, Çin’den gelen zayıf makroekonomik verilerin baskısıyla düşüşle başladı. Çin’de sanayi üretimi Kasım ayında yıllık bazda %4,8 artarak %5,0 olan piyasa beklentisinin altında kaldı. Perakende satışlar ise Ekim ayındaki %2,9’luk artışın ardından Kasım’da yalnızca %1,3 yükselerek %2,8’lik beklentinin belirgin şekilde gerisinde gerçekleşti. ABD’de açıklanan tarım dışı istihdam verisinin faiz beklentileri üzerinde sınırlı etki yaratması ve yaklaşan kritik ABD verilerinin gündemde olması yatırımcıları temkinli kalmaya yöneltti. Öte yandan Japonya’dan gelen güçlü ihracat verileri Asya piyasalarına destek sağladı. Japonya’nın ihracatı Kasım ayında yıllık bazda %6,1 artarak beklentilerin üzerine çıktı. Ancak teknoloji hisselerinde yapay zekâ yatırımlarına ilişkin endişelerin yeniden gündeme gelmesiyle kazanımların bir kısmı geri verildi. Haftanın ilerleyen günlerinde Japonya Merkez Bankası’nın (BOJ) politika faizini 25 baz puan artırarak %0,75’e yükseltmesi ve sıkılaşmanın süreceğine dair verdiği sinyaller piyasaları destekledi. Asya borsaları haftayı sınırlı yükselişle tamamladı.
ABD hisse senedi piyasaları, açıklanacak önemli makroekonomik veriler öncesinde haftaya temkinli bir görünümle başladı. Kasım ayında tarım dışı istihdamın 64 bin kişi artması ve işsizlik oranının %4,6’ya yükselmesi, iş gücü piyasasında kademeli bir soğumaya işaret etti. Bununla birlikte, söz konusu verinin metodolojik etkiler ve kamu istihdamındaki dalgalanmalar nedeniyle “gürültülü” olarak değerlendirilmesi, piyasaların ihtiyatlı duruşunu korumasına neden oldu. İstihdam verilerinin ekonomide sert bir bozulmaya işaret etmemesi, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) yakın vadede agresif bir faiz indirimi sürecine gireceği beklentisini güçlendirmedi. Bu ortamda ABD borsalarında satış baskısı öne çıktı. Özellikle yüksek değerlemeli, yapay zekâ temalı mega-cap teknoloji hisselerinde belirgin geri çekilmeler yaşanırken, artan volatilite risk iştahını zayıflattı. Hafta sonuna yaklaşırken, Fed’in 2026 yılında daha kararlı bir faiz indirim sürecine gireceği beklentisi güç kazandı. Kasım ayı ABD TÜFE verisinin yıllık bazda %2,7 ile beklentilerin altında kalmasının ardından, CME FedWatch Tool’a göre Ocak ayında faiz indirimi olasılığı %28,8’e yükseldi. ABD borsaları, volatilitenin yüksek seyrettiği haftayı karışık bir görünümle tamamladı.
Döviz piyasalarında dolar, ABD’de açıklanan ve faiz indirimi beklentilerini sınırlı da olsa destekleyen enflasyon verileri ile piyasalarda belirgin bir yön değişikliğine neden olmayan tarım dışı istihdam verilerinin etkisiyle genel olarak dar bir bantta hareket etti. Dolar endeksi haftayı %0,20 primle 98,599 seviyesinden tamamlarken, euro dolar karşısında haftayı %0,27 kayıpla 1,1708 seviyesinden kapattı. Sterlin/dolar paritesi ise haftayı %0,05 primle 1,3375 seviyesinden tamamladı.
Altın fiyatları, Fed’den gelen para politikasına ilişkin görece güvercin sinyallerden destek buldu. Altının ons fiyatı haftayı %0,83 primle 4.337,99 dolar seviyesinden tamamladı.
Petrol fiyatları, Rusya ile Ukrayna arasında olası bir barış anlaşmasına yönelik beklentilerin güçlenmesinin, Venezuela’nın petrol tankerlerine yönelik uygulanan ablukalar nedeniyle oluşabilecek arz aksaklıklarının önüne geçebileceği değerlendirmeleriyle geriledi. Brent ham petrol haftayı %1,06 düşüşle 60,47 dolar seviyesinden tamamladı.
Emtia piyasalarında bakır fiyatları dalgalı bir seyir izledi. 3 ay vadeli LME bakır kontratı, geride bıraktığımız hafta 11.536,5–11.928 dolar aralığında işlem gördü. Haftaya Çin’den gelen zayıf verilerin tetiklediği talep endişeleriyle kayıplarla başlayan bakır, ABD’de açıklanan düşük enflasyon verilerinin dolar üzerindeki etkisinin sınırlı kalması ve yatırımcıların Noel tatili öncesinde pozisyon azaltma eğilimi nedeniyle yön bulmakta zorlandı. Haftanın son işlem gününde Goldman Sachs’ın bakır madeni arzındaki kısıtlamalara dikkat çeken yukarı yönlü tahminlerinin etkisiyle bakır fiyatları toparlanarak haftayı %2,75 primle 11.870,5 dolar seviyesinden tamamladı.
Asya borsaları, yeni haftaya değerli metallerde Noel tatili öncesinde alımlarda görülen ivmenin desteklediği kazanımlara paralel olarak yükselişle başladı. Çin Merkez Bankası (PBOC), dün açıkladığı faiz kararında piyasa beklentilere paralel borçlanma faizini (LPR) üst üste yedinci ayda da sabit bıraktı. Buna göre PBOC, bir yıl vadeli kredi faizini (LPR) %3 seviyesinde, beş yıl vadeli LPR faizini ise %3,5 seviyesinde korudu. Dünyanın büyük bölümünde Noel tatilleri nedeniyle haftanın kısa sürecek olması, hafta başında işlem hacimlerinin düşük kalmasına neden oldu.
Noel tatili nedeniyle haftanın küresel piyasalarda kısa geçecek olmasına rağmen yatırımcılar, önümüzdeki günlerde açıklanacak ABD makroekonomik verilerine odaklanmış durumda. ABD’de geçtiğimiz ay federal hükümetin ödeneksiz kalarak faaliyetlerinin büyük bölümünü geçici olarak durdurması nedeniyle bazı ekonomik veriler açıklanamamış ve ertelenmişti. Bugün açıklanması beklenen ABD GSYH verisinin, ekonominin üçüncü çeyrekte güçlü büyümesini sürdürdüğüne işaret edeceği tahmin ediliyor. ABD hisse senedi endeksleri de Noel tatili öncesinde oluşan pozitif ivmenin etkisiyle yükseliş kaydetti.
Döviz piyasalarında dolar endeksi, dün günü %0,32 kayıpla tamamlarken bugün %0,22 düşüşle 98,072 seviyesinden işlem görüyor. Euro, dolar karşısında dün %0,44 primle günü kapatmasının ardından bugün de %0,11 yükselişle 1,1773 seviyesinden işlem görüyor. Sterlin/dolar paritesi ise dün %0,65 primle günü tamamladı ve bugün %0,15 artışla 1,3482 seviyesinde işlem görüyor.
Değerli metaller cephesinde altın fiyatları, ABD ile Venezuela arasındaki jeopolitik gerilimin tırmanmasıyla birlikte yatırımcıların güvenli liman talebinin artması sonucu tarihi zirvelere yükseldi. Altın 4.500 dolar seviyesini test etmeye yaklaşırken, gümüş de bir kez daha tarihi zirvesini yeniledi. Spot altının ons fiyatı 4.497,55 dolar ile tarihi zirveyi gördükten sonra %0,86 artışla 4.484,79 dolar seviyesinde işlem gördü. Spot gümüşün ons fiyatı ise 69,98 dolar ile tarihi zirveyi test etmesinin ardından %1 yükselişle 69,70 dolar seviyesinde işlem görüyor.
Petrol fiyatları, ABD’nin el koyduğu tankerlerde bulunan ham petrolü satabileceğini açıklamasının ardından dün %2 yükselmiş, ancak bugün erken işlemlerde bir miktar geri çekildi. Ukrayna’nın Rus gemileri ve limanlarına yönelik saldırıları ise küresel petrol arzında aksama yaşanabileceği yönündeki endişeleri güçlendirdi. Brent ham petrolün en yakın vadeli kontratı %0,16 düşüşle 61,97 dolar seviyesinde işlem görüyor.
Emtia piyasalarında bakır fiyatları güçlü seyrini koruyor. 3 ay vadeli LME bakır kontratı, Şilili madencilik şirketi Antofagasta ile Çinli bir eritme tesisi arasında 2026 yılı bakır konsantresi için sıfır işleme ücreti üzerinde anlaşmaya varılmasının ardından 11.996 dolar ile tarihi zirveye yükseldi. Bakır, günü %0,34 primle 11.911 dolar seviyesinden tamamladı. Bugün ise söz konusu anlaşma ve devam eden arz kısıtlamalarının desteğiyle bakır fiyatları %0,14 artışla 11.928 dolar seviyesinde işlem görüyor. Londra Metal Borsası 25-26 Aralık tarihlerinde kapalı olacak.
HABERLER
Çin Ulusal İstatistik Bürosu'nun açıkladığı verilere göre, Kasım ayında rafine bakır üretimi yıllık bazda %11,9 artarak 1,24 milyon tona ulaştı.
- Kasım ayı hacmi, iki aylık düşüşün ardından Ekim ayındaki 1,2 milyon tona göre %2,7 artış gösterdi.
- Reuters'ın resmi verilere dayanarak yaptığı hesaplamalara göre, geçen ay günlük ortalama bakır üretimi 41.200 ton olarak gerçekleşti.
Kazakistan İstatistik Bürosu'nun verilerine göre, ülkenin rafine bakır üretimi Ocak-Kasım 2025 döneminde bir önceki yıla göre %2,5 artarak 431,998 metrik ton seviyesine yükseldi.
Morgan Stanley, yaptığı açıklamada, beklenen faiz indirimleri, potansiyel dolar zayıflığı ve yatırımcıların gayrimenkul varlıklarına yönelik artan talebi nedeniyle metaller için güçlü bir görünüm gerekçe göstererek, metaller için 2026 fiyat tahminini revize etti.
- Bankanın ayrıca bakır arzında 2025 için 260.000 ton ve 2026 için 600.000 tonluk bir açık beklediği belirtildi.
- "Bakır, bz maden arzı kısıtlamaları ve yapısal olarak güçlü talep artışı nedeniyle uzun vadede en sevdiğimiz endüstriyel metal olmaya devam ediyor" dedi ve 2035 için ton başına 15.000 dolarlık tahminini yineledi.
Dünyanın en büyük bakır tüketicisi olan Çin'in rafine bakır ihracatı geçen ay 142.991 metrik ton olarak gerçekleşti; bu rakam Ekim ayındaki 66.000 tonun biraz altındaki toplamın iki katından fazla ve Kasım 2024'teki 16.800 tonun sekiz katından fazla.
Commerzbank emtia araştırmaları başkanı Thu Lan Nguyen, "Şu anda her şey bakır arzıyla ilgili," dedi. Ayrıca, "Diğer kurumlar kadar iyimser değiliz. Bakırın önümüzdeki ay sürdürülebilir bir şekilde 12.000 dolara doğru hareket edeceğini düşünüyoruz, ancak bence piyasa giderek daralıyor." Açıklamasını ekledi.
WisdomTree emtia stratejisti Nitesh Shah, "Bu yılki arz fazlasının gelecek yıl piyasa açığına dönüşmesini bekliyoruz" dedi.
ING emtia stratejisti Ewa Manthey, ING'nin bakır fiyatlarının 2026'da ortalama 11.500 dolar olmasını ve ikinci çeyrekte 12.000 dolara yakın bir zirve yapmasını beklediğini söyledi.
3ay vadeli LME bakır fiyatı ve LME bakır stoklarına ait grafik aşağıda sunulmuştur;
Hazırlayan: ER-BAKIR A.Ş. Ticari Grup Müdürlüğü, Hedging Şefliği
NOT: Bu çalışma; ER-BAKIR tarafından düzenli olarak izlenen kaynakların derlenmesi ve LME Brokerleri ile yapılan günlük piyasa değerlendirmeleri sonucunda hazırlanmış olup, sadece bir gösterge niteliği taşımaktadır. Bu çalışmada yer alan her türlü tablo ve grafikler, Er-bakır A.Ş. tarafından herhangi bir maddi menfaat temin edilmeksizin genel anlamda bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır. Söz konusu tablo ve grafikler, güvenilir olduğu düşünülen kaynaklardan derlenmekle birlikte; doğrulukları tarafımızca garanti edilmemekte olup belli bir getirinin sağlanmasına yönelik olarak verilmemektedir. Bu nedenle, bu çalışmada yer alan LME bilgilerinin yer aldığı tablo ve grafiklerdeki hatalardan, eksikliklerden ya da bu tablolara dayanılarak yapılan işlemlerden doğacak doğrudan veya dolaylı her türlü maddi/manevi zararlar ve masraflardan ve her ne şekilde olursa olsun üçüncü kişilerin uğrayabileceği her türlü zarar ve masraflardan dolayı Er-bakır A.Ş. sorumlu tutulamaz.
Yorumlar